Resomeren

In september 2018 werden wij geïnterviewd door de Stentor. Hieronder kun je het interview lezen. Je kunt ook hier klikken om naar de online-versie te gaan.

Resomeren: “Cremeren maar dan met water”

Het gaat dé kaskraker in uitvaartland worden, dat weten Edwert Sjaardema en Roos Brugman uit Putten zo goed als zeker. Het liefdeskoppel runt uitvaartonderneming Sjaardema. De hit waarover we het hebben heet resomeren. Reso-wat? Resomeren dus. Roos Brugman: ,,Een nieuwe manier om menselijke lichamen te laten vergaan.” En ja, na hun overlijden willen ze later zelf ook de ’trommel’ in.

Volgers van de Netflix-serie Breaking Bad hebben wel een beeld bij resomeren. De criminelen in het verhaal leggen een lijk in een badkuip en laten het door een bijtende vloeistof nagenoeg oplossen. ,,Alleen vergeten ze onder meer de ruimte om het lijk te verwarmen in een trommel, waardoor het resomeren in Breaking Bad mislukt.”

De serie is fictie, maar de kans is groot dat het legaal oplossen van een overledene straks realiteit is in Nederland. De Tweede Kamer praat dit najaar nog over het gedogen van resomeren; een meerderheid lijkt voorstander. In Groot-Brittannië en in enkele Amerikaanse staten mag het al. Sjaardema: ,,Het gaat er dan eindelijk van komen, al juichen we pas als het zover is.” Want er blijven politiek en maatschappelijk gezien tegenstanders die resomeren onacceptabel vinden. Uit religieuze overwegingen, of omdat het doet denken aan de wijze waarop maffiabazen zich soms ontdoen van een vijand.

Badkuip
,,Een lichaam gaat natuurlijk niet een badkuip in. Maar in een trommel, die in een grote metalen kast zit”, vertelt Sjaardema. Die resomeer-kasten komen straks in talloze crematoria te staan, stellen de twee. De trommel wordt gevuld met heet water, warmer dan 175 graden. Aan het water wordt kaliumhydroxide toegevoegd, een zeer bijtende stof waarmee een lichaam vergaat. Na drie uur in de trommel zijn alleen de botten nog over. Die zijn broos, kunnen vermalen worden tot poeder. Brugman: ,,Dan blijft er as over. Ze noemen het daarom soms ook watercremeren.”

Uit een betrouwbare steekproef onder volwassen Nederlanders blijkt dat een kwart van de bevolking de optie van resomeren zou overwegen, mocht het aangeboden worden. Sjaardema: ,,Ik bestudeer het fenomeen sinds 2012 en begrijp de wens van de consument goed. Resomeren is goed voor het milieu en goedkoper dan de huidige opties.”

Pardoes tovert de uitvaartondernemer een lijkzak uit de kast. ,,Biologisch afbreekbaar. Hier gaat het lichaam in. Voor de plechtigheid huur je een kist, kopen hoeft niet. De kist hoeft immers niet de grond of oven in.” Die is herbruikbaar. Sjaardema vervolgt: ,,Begraven is relatief duur. Naast de gekochte kist moet je voor een graf betalen, met steen.” Bij cremeren heb je geen kosten voor een graf en een steen. Brugman: ,,Maar het gebruik van die ovens kost wel veel geld.” Sjaardema: ,,En is minder goed voor het milieu, je gebruikt ontzettend veel gas. En willen we niet naar een gasloze maatschappij?”

Droogtrommel
Ze doen het proces verder uit de doeken. Als de lijkzak uit de gehuurde kist is, gaat deze de kast met een trommel in. Brugman: ,,Het lijkt op een droogtrommel.” De overblijvende botresten in poedervorm kunnen worden uitgestrooid of bewaard in een urn. Brugman: ,,Zo’n 3 procent van het lichaamsgewicht blijft over.” Brugman: ,,Het enige punt dat volgens mij politiek en maatschappelijk nog voor veel vragen zorgt is wat we doen met de waterresten na het resomeren.” Sjaardema: ,,De waardes zijn eigenlijk zo, dat het water vaak terug het riool in mag.” Brugman: ,,Stoffen van tante Lien komen dan uiteindelijk bij ome Hein uit de kraan. Zou je kunnen denken. Geen lekkere gedachte.” Sjaardema: ,,Misschien moeten we het water opvangen en gebruiken voor besproeien van bouwland of andere grond.”

Kijk, zo wordt een mens toch nog teruggegeven aan de natuur.